غزل شماره ۴۹۵ حافظ: می خواه و گل افشان کن از دهر چه می‌جویی

از دهار چه می خواهی؟
گفت: صبح چه می گویی؟
مسند برای دیدن شاهد و خادم به گلستان رفت
لب بنوش، صورتت را ببوس و گلها را بو کن
شمشاد شخم زد و گلستان آواز خواند
تا برنج یاد بگیرد که از قد شما راضی باشد
دولت به چه کسی خواهد داد تا لبخند شما شکوفا شود؟
ای شاخه گل رعنا که از بهر می روید
امروزه بازار پر از خریداران مشتاق است
دریاب و بنیح گنجینه خوبی است
زیرا شمع شمعی است در گذر باد
ضلع هنری حجاب از شمع های نیکورویی ساخته شده است
آنقدر که هر یک از آنها به صد روح چینی می ارزد
اگر شاد باشید بوی خوشی خواهید گرفت
هر مرغی به دست گلشن شاه رسید
بلبل به بدعت حافظ به ریسندگی

معنا و تفسیر غزل الحافظ شماره ۴۹۵

آیه اول

از دهار چه می خواهی؟
گفت: صبح چه می گویی؟

سحرجهان گل گفت: شراب سفارش بده و گل بریز. حالا، بلبل، نظر شما چیست؟

✦✦✦✦

بیت دوم

مسند برای دیدن شاهد و خادم به گلستان رفت
لب بنوش، صورتت را ببوس و گلها را بو کن

تخت و تخت مجلل را به باغ گل ببرید تا لب های زیبا را نگه دارید، صورت ساقی را ببوسید، شراب بنوشید و گل ها را بو کنید.

✦✦✦✦

آیه سه

شمشاد شخم زد و گلستان آواز خواند
تا برنج یاد بگیرد که از قد شما راضی باشد

قد خود را مانند شمشاد با حرکات موزون به سمت باغ هدایت کنید تا سرو باغ از تن شما راه عشق را بیاموزد.

✦✦✦✦

دولت به چه کسی می دهد تا لبخند شما شکوفا شود؟
ای شاخه گل رعنا که از بهر می روید

برای اینکه ببینی چه کسی از نعمت او سود می برد، لب هایت و دهان خندان خود را به چه کسی نشان می دهی، ای شاخ گل رز؟

✦✦✦✦

آیه پنج

امروزه بازار پر از خریداران مشتاق است
دریاب و بنیح گنجینه خوبی است

امروز که بازار شما مملو از مشتریان زیادی شده است، هوشمند باشید و از سرمایه زیبای خود استفاده کنید.

✦✦✦✦

آیه شش.

زیرا شمع شمعی است در گذر باد
ضلع هنری حجاب از شمع های نیکورویی ساخته شده است

از آنجایی که شمع زیبایی و زیبایی چهره در راه بادهای زوال است، این زیبایی را در دست بگیرید.

✦✦✦✦

بیت هفتم

آنقدر که هر یک از آنها به صد روح چینی می ارزد
اگر شاد باشید بوی خوشی خواهید گرفت

آن سلفی که در آن هر چین و چینی معادل صد کیسه مشک مشکی تاتار معطر است، چه خوب است که بوی خوش اخلاقی را نیز در دلها به مشام می داد.

✦✦✦✦

آیه هشتم

هر مرغی به دست گلشن شاه رسید
به اختراع غزل توسط حافظ انجامید

هر پرنده ای با نیرنگ و آوازش به باغ شاه راه می یافت، بلبل با آوازهایش و حافظ با ترانه سرایی اش.

منبع: شرح الجلالی بر حافظ با شرح و تلخیص.