غزل شماره ۴۲۹ حافظ: ساقی بیا که شد قدح لاله پر ز می

معنا و تفسیر غزل شماره 429 حافظ

آیه اول

بیا پیشخدمت با یک فنجان پر از لاله
افسانه ها چقدر و تا کجا

ساقی بیا و شراب را بیاور جام لاله از شبنم و باران بهاری پر شده است به فخر فروشی صوفیان و سخنان بیهوده.

✦✦✦✦

بیت دوم

بر غرور و جاذبه زمان غلبه کن
چانه سزار و کنار کلاه

دست از تکبر و خودستایی بردارید، زیرا چشمان این عصر چین و شکاف های فراوانی را در لباس های گرانبهای شاهنشاهان دیده و گوشه های کلاه شاهنشاهان را باد کرده است.

✦✦✦✦

آیه سه

حواستان باشد که مرغ علف مست شده است
بیدار می شوم چون رویای نیستی در راه است

به خود بیا که بلبل در علف نوشیده است و از خواب فراموشی بیدار شو که با رویای مرگ و نیستی روبرو هستیم.

✦✦✦✦

آیه چهار

بوی شاخ بهار را به آرامی بو می کنی
سردرگمی ناشی از هرج و مرج باد است

ای معشوق که چون شاخه ای تازه از بهار می مانی، چه زیباست که با فضل و لطف راه بروی. دعا می کنم که شورش بادهای زمستانی شما را دچار اضطراب و ناراحتی نکند.

✦✦✦✦

آیه پنج

هیچ اطمینانی به مهر و موم چرخ و روش آن نیست
وای بر کسی که از مکر خود در امان بماند

ما نمی توانیم به عشق روزگار تکیه کنیم وای بر کسانی که در برابر مکر روزگار بی ادب و سهل انگار شده اند.

✦✦✦✦

آیه شش

فردا شراب کوتسار و صنوبر خواهیم داشت
امروز پیشخدمت مهرو و جام مای است

همانطور که امروز یک ساقی زیبا و یک لیوان شراب داریم، در قیامت هم شراب حوض کوثر و حوریان بهشتی خواهیم داشت.

✦✦✦✦

بیت هفتم

بد صبا قول پسر را یاد می دهد
زندگی یک داروست غم ده سال دیگر از بین می رود

نسیم صبا یاد دوران کودکی اش می افتد، نوجوانی، یعنی احمق، باد فروش، داروی زندگی که غم را از دل می زداید، یعنی شراب ارزانی به ما می دهد.

✦✦✦✦

آیه هشتم

حشمت نشان دهنده عظمت و اقتدار زهره است
تشک هر ملحفه زیر پا را راحت می کند

به جلال و پادشاهی گل منگر امروز که به زودی در بادهای ساپا پایمال خواهد شد.

✦✦✦✦

آیه نهم

در ده سالگی حاتم را با یک فنجان از خودم به یاد می‌آورم
از سیاه نامه بخیل بگذرم

به احترام حاتم الطای رحمان، جامی به من بده که جام شراب در آن باشد، تا سیاهی اعمال تنگ نظری و بخل را بپوشانیم.

✦✦✦✦

آیه ده

ژان مای که به ارگاوان لطف و لطافت بخشید
مهربانی را از چهره اش بیرون کرد

از او شراب به من بده، ظرافت گل ارغوانی دارد، حسین ضمیر آن را به صورت عرق بر صورتش نشان داد.

✦✦✦✦

آیه یازده

برای خدمت به بندگانت به باغ برو
با برنج تسلط دارد و با نی به کمر بسته می شود

تخت و تخت پادشاه را به بهشت ​​ببرید، زیرا چمن سرو مانند چاکراهای در با خدمت همراه است.

✦✦✦✦

آیه دوازده

حدیث حافظ سحرفریب را دوست داشتید؟
حتی مصر، چین و اطراف رم و ری