غزل شماره ۴۲۸ حافظ: سحرگاهان که مخمور شبانه

صبح زود، شب مستی
باد را با یوکلله و چغانه گرفتم
ذهنم را به چمدان می انداختم
او را به شهر فرستادم
نیگار میفروشم
از نیرنگ روزگار در امان شدم
شنیدم که ساقی ابرویی بالا انداخت
اوه پیکان سرزنش
بسته شدن سمت داخلی کمر
اگر خودتان را در این وسط می بینید
این تله را روی مرغ دیگری قرار ندهید
آن لانه بلند است
او به حسن شاهی متصل است
که در عشق ابدی به خود است
ندیم، خواننده و ساقی همه مال او هستند
آب و گل را در راه بهانه تجسم کنید
یک قایق به من بده تا لذت ببرم
از این دریای نامرئی
وجود ما راز است حافظ
تحقیقات او مد و سبک است

معنا و تفسیر غزل شماره ۴۲۸ حافظ

آیه اول

صبح زود، شب مستی
باد را با یوکلله و چغانه گرفتم

سحر که از خماری بادهای دیشب شراب خوردم با آواز چنگ و چنگ… ادامه در بیت بعدی.

✦✦✦✦

بیت دوم

ذهنم را پشت چمدان می گذاشتم
او را به شهر فرستادم

شراب را مایه ی خرد و لذت او قرار دادم و او را از شهر وجودم بیرون بردم.

✦✦✦✦

آیه سه

دارم نگار میفروشم شوخی میکنم
از نیرنگ روزگار در امان شدم

دلبر میواروس عزیزم چنان لبخند شیرینی زد که نیرنگ ها و فریب های روزگار را فراموش کردم و خیالم راحت شد.

✦✦✦✦

آیه چهار

شنیدم که ساقی ابرویی بالا انداخت
اوه پیکان سرزنش

این را از ساقی ابرو کمان شنیدم که تو مقصری… ادامه در بیت بعدی.

✦✦✦✦

آیه پنج

بسته شدن سمت داخلی کمر
اگر خودتان را در این وسط می بینید

اگر به فکر خود باشید و خودمحور باشید، نمی توانید از آن کمر محبوب مانند کمربند دور کمر محبوب خود بهره مند شوید.

✦✦✦✦

آیه شش

این تله را روی مرغ دیگری قرار ندهید
آن لانه بلند است

برو و این تله ات را به پرنده ای دیگر بسپار، زیرا آشیانه سیمرغ بلندتر از دسترس توست. عاشقی سیمرغ وار که دست نیافتنی است.

✦✦✦✦

بیت هفتم

او به حسن شاهی متصل است
که در عشق ابدی به خود است

چگونه یک فرد خودشیفته می تواند به زیبایی سلطنتی دلبستگی پیدا کند؟

✦✦✦✦

آیه هشتم

ندیم، خواننده و ساقی همه مال او هستند
آب و گل را در راه بهانه تجسم کنید

صحابی و رامشگر و بنده اصلی این هستی همه یک نفرند و او خداست. ایده خلق اولیه آب و خاک بهانه ای بیش برای این مسیر نیست.

✦✦✦✦

آیه نهم

بیا بهمون خوش بگذره
از این دریای نامرئی

ظرف شراب آوردند تا با نوشیدن آن از این دریای هستی که ساحل آن نامرئی است خلاص شویم.

✦✦✦✦

آیه ده

وجود ما راز است حافظ
تحقیقات او مد و سبک است