غزل شماره ۴۲۳ حافظ: دوش رفتم به در میکده خواب آلوده
معنا و تفسیر غزل 423 الحافظ
آیه اول
رفتم دوش گرفتم و احساس خواب آلودگی کردم
لباس‌ها، دامن‌ها و فرش‌های آغشته به شراب بیشتر
دیشب در عالم خواب و بیداری با عبای کثیف و تنم آغشته به شراب به در بار معرفت رفتم.
✦✦✦✦
بیت دوم
بیا، متاسفم، ای احمق، بازرگان باد
او گفت: “بیدار شو، راه خواب آلود.”
خدمتکار جوان بادفروش جلو آمد و به من گفت: بیدار شو ای گدای بی خواب… ادامه در بیت بعدی.
✦✦✦✦
آیه سه
آن را بشویید و آثار را از بین ببرید
تا در این اواخر کثیف نشوید
ابتدا خود را از آلودگی های دنیوی پاک کنید و سپس وارد میکده شوید تا این معبد به نجاست شما آلوده نشود.
✦✦✦✦
آیه چهار
چقدر به هوای لب شیرین به پسرها می گویید؟
جوهر روح توسط یاقوت مذاب آلوده شده است
تا کی جواهر روح و جان خود را به باد گلگون در آرزوی پیوند جوانان زیبا و شیرین زبان آلوده می کنی؟
✦✦✦✦
آیه پنج
به خانه سالمندان طاهارا نروید
خلا شیب چو تحویل جوانی آلوده
مرحله پیری را با عفت بگذران و جامه شراب را مانند جامه جوانی به شراب آلوده مکن.
✦✦✦✦
آیه شش
پاک و زلال باشید و از چاه طبیعت استفاده کنید
که آب آلوده را تمیز نمی کند
وجودت را از آلودگی پاک کن و چون آب زلال از چاه تقدیر و طبیعت مادی بیرون بیای، زیرا آب گل آلود زلالی و پاکی نمی دهد.
✦✦✦✦
بیت هفتم
گفتم جهان کتاب گل عیبی ندارد
بهار به اردیبهشت پاک آلوده شود
پس گفتم: ای حبیب من که به اندازه جان من و تمام دنیا برای من عزیز است، آیا عیبی دارد که در بهار به شراب آلوده شوم که باد برگهای گل را در علف می وزد؟
✦✦✦✦
آیه هشتم
آشنایان در راه عشق در این دریای عمیق
غرق شدند و دیگر به آب آلوده برنگشتند
آنان که به راه عشق و خطرات آن پی بردند، در غواصی در این دریای عمیق، دم از رطوبت لذت های دنیا خیس نشدند.
✦✦✦✦
آیه نهم
حافظ به صاحبان مبله گفت
آه از این نعمت تا انواع سرزنش ها
پاسخ داد: ای حافظ من متلک و معما می کنم و به صورت یارانش اشاره می کنم. او این نعمت را که به انواع سرزنش ها و سرزنش ها آلوده شده بود، بخشید.
منبع: شرح الجلالی بر حافظ با شرح و تلخیص.
