غزل شماره ۳۰۴ حافظ: دارای جهان نصرت دین خسرو کامل
متن غزل الحافظ شماره 304
جهان نصرت الدین خسرو کمیل را دارد
یحیی بن مظفر مالک علم عادل
ای باب اسلام پناهت باز است
در زمین، گشایش روح و در دل
تعظیم شما به زندگی و حکمت واجب و لازم است
پاداش گنجانده شده است
تو قطره ای سیاهی از روز ابدیت
مه در حل مشکل افتاده است
خورشید خال سیاه را دید و به دل گفت
اوه کاج، تو اون هندوی آینده بودی
شاها فلک بز تو در رقص و گوش دادن است
دستی سرخوش از دامن این وزوز باشکوه
من می نوشم و جهان به برکت کمند تو
بدکار در غل و زنجیر گرفتار شد
صورت فلکی یک سر در راه عدالت است
خوشحال باش که ظالم به خانه برنگشت
کاتب شاه جهان تقسیم کننده معیشت است
و برای روزی بیهوده فکر نکنید
معنا و تفسیر غزل شماره 304 الحافظ
آیه اول
جهان نصرت الدین خسرو کمیل را دارد
یحیی بن مظفر مالک علم عادل
یحیی بن آل مظفر، پادشاه حکیم، قاضی، سرور جهان، ناصرالدین، پادشاه کامل…
✦✦✦✦
بیت دوم
ای باب اسلام پناهت باز است
در زمین، گشایش روح و در دل
ای کسی که پشت و پناه اسلام هستی و همچون دریچه ای به روی ذهن و قلب انسان هستی.
✦✦✦✦
آیه سه
تعظیم شما به زندگی و حکمت واجب و لازم است
پاداش گنجانده شده است
روح و روان باید برای ارج نهادن به شما تلاش کند، زیرا احسان و بخشش شما شامل همه جهان و هر دو جهان می شود.
✦✦✦✦
آیه چهار
تو قطره ای سیاهی از روز ابدیت
مه در حل مشکل افتاده است
در روز ابدی، قطره ای جوهر سیاه از نوک قلمت مانند ماه روی صورتت چکید و نشان از دشواری های شناخت عشق تو شد.
✦✦✦✦
آیه پنج
خورشید خال سیاه را دید و به دل گفت
اوه کاج، تو اون هندوی آینده بودی
وقتی خورشید آن نقطه سیاه را دید با خود گفت: ای کاش به جای آن لکه سیاه شادتر بودم.
✦✦✦✦
آیه شش
شاها بهشت بز تو در رقص و شنیدن است
دستی سرخوش از دامن این وزوز باشکوه
ای پادشاه، من از شادی مهمانی تو به آواز خواندن و پایکوبی افتاده ام. این زمزمه شادی را ادامه بده و نخ شادی را در آسمان نبر.
✦✦✦✦
بیت هفتم
بنوش و آنچه از کمندت داری به دنیا بده
بدکار در غل و زنجیر اسیر شد
شراب را بنوش و بر نعمت های بزرگی که مانند ریسمان بر گردن بدکار بسته و بسته شده است دست بزن.
✦✦✦✦
آیه هشتم
صورت فلکی یک سر در راه عدالت است
خوشحال باش که ظالم به خانه برنگشت
خوشحال باشید که این میدان حول محور صحیح و روشن عدالت می چرخد و ظالم راه به جایی نمی برد.
✦✦✦✦
آیه نهم
کاتب شاه جهان تقسیم کننده معیشت است
برای امرار معاش، به باطل فکر نکنید
منبع: شرح الجلالی بر حافظ با شرح و تلخیص.