غزل شماره ۲۳۶ حافظ: اگر آن طایر قدسی ز درم بازآید

معنی و تفسیر غزل شماره ۲۳۶ حافظ

آیه اول

اگر آن پرنده مقدس از من برگردد
زندگی گذشته من به من باز خواهد گشت

اگر دوباره پرنده ارچی پاکی به سراغم بیاید یا همان خوشبختی، در این پیری، زندگی از دست رفته ام دوباره به من برمی گردد و جوان می شوم.

✦✦✦✦

بیت دوم

امیدوارم دوباره این اشک ها ببارد
قدرت حکومت از ذهن من محو خواهد شد

از این اشک ها مثل باران امیدوارم نور شادی که از چشمانم رفته بار دیگر به آسمان اقبال بپرد و دیده شود.

✦✦✦✦

آیه سه

تاج سرم خاک پایش بود
از خدا می خواهم که به من بازگردد

از خدا می خواهم آن که خاکش تاج سرم است به سرم برگرداند.

✦✦✦✦

آیه چهار

من میرم پیش دوستان عزیز
من دیگر هرگز از شما نخواهم شنید

من به دنبال معشوقم می شتابم و اگر شخصاً نزد دوستان عزیزم برنگردم، خبر مرگم به آنها خواهد رسید.

✦✦✦✦

آیه پنج

اگر نزار گاد یار را گرامی ندهم
گوهر جان دیگه چیکار کنم؟

اگر جواهر زندگی ام را به پای دوست عزیزم نیندازم و به او ندهم، این جواهر زندگیم با من چه می کند؟

✦✦✦✦

آیه شش

از بام سعادت مداحی دولت جدید را خواهم خواند
اگر دیدید که سحابی برمی گردد

از روی خوشبختی، اگر بفهمم ماه سفر اخیرم برگشته، در شیپور دولت جدید خواهم دمید. کوس نوودولتی یک ساز موسیقی بود که در ابتدای سلطنت پادشاه جدید یا هنگام ورود او به شهر بر فراز برج شهر نواخته می شد.

✦✦✦✦

بیت هفتم

مانع زنگ سنج و خواب آلود صبحگاهی است
اگر می شنید، سحر برمی گشت

صدای غنچه و خواب شیرین صبح مانع از رسیدن صدای من به او می شود و یا اگر آه صبحگاهی مرا بشنود باید برگردد.

✦✦✦✦

آیه هشتم

با آرزوی رخ شاه چو مهیم حافظ
عزم من به سلامت به من باز خواهد گشت

ای حافظ، ای کاش در هر ماه می توانستم شاه را ملاقات کنم. اراده قوی برای بازگشت سالم از سفر و بازگشت به خانه خود ایجاد کنید.

منبع: شرح الجلالی بر حافظ با شرح و تلخیص.