غزل شماره ۱۶۴ حافظ: نفس باد صبا مشک فشان خواهد شد

معنی و تفسیر غزل حافظ شماره ۱۶۴

آیه اول

نفس باد ساپا خواهد وزید
دنیای قدیم دوباره جوان خواهد شد

بوی بادی صبحگاهی مانند مشک خوشبو است یعنی با وزش باد شبا هوا از بوی مشک پر می شود. دنیای پیر و ویران نیز دوباره جوان می شود.

✦✦✦✦

بیت دوم

ارگوان یک جام عقیق به سامان می دهد
چشمان نرگس ها نگران شقایق ها خواهد بود

درخت بنفش یک فنجان گارنت قرمز به گل یاس می دهد. چشم نرگس نیز به شقایق نگاه خواهد کرد. نرگس گل زمستانی و شقایق گل بهاری است. حافظ از دو جهت به معنای نگرانی است، یکی نگاه کردن و دیگری نگرانی و دلخوری. نرگس با تماشای نرگس ها نگران بود که زندگی اش به پایان برسد.

✦✦✦✦

آیه سه

این مدت طولانی طول کشید تا بلبل در حال رها شدن غصه بخورد
زنان تا پرده گل فریاد خواهند زد

بلبل از ظلم و اندوهی که در زمستان گلها را از غم دوری و جدایی می ربود. اینک که بهار آمده و معشوق آمده به خیمه ی گل نعره و آواز پرواز می کند.

✦✦✦✦

آیه چهار

من به ویرانه های مسجد اهمیت نمی دادم
خطبه طولانی است و زمان می برد

اگر از مسجد به بار بروم اشکالی ندارد چون جلسه مشاوره و مشاوره طولانی است و اگر اینجا بنشینم فرصت خوش گذرانی را از دست می دهم.

✦✦✦✦

آیه پنج

دل، شادی امروز را به فردا بریز
بقای تضمین شده را بکشید

ای دل، اگر شادی امروز را به فردا موکول کنی و باد را به فردا بنوشی، کی تضمین می کند که سرمایه زندگیت تا فردا بماند و تا فردا زنده باشی؟ پس امروز شاد باش

✦✦✦✦

آیه شش

ماه شعبان از جام خورشید
تا شب عید ماه رمضان است

در ماه شعبان جام شراب را ترک مکن، یعنی همیشه شراب بنوش، زیرا آفتاب در جام تا شب عید فطر از دیدگان پوشیده است. یعنی چون در ماه رمضان نمی توانید مشروبات الکلی بنوشید، در ماه شعبان هم می توانید مشروب بنوشید.

✦✦✦✦

بیت هفتم

ژول عزیز، من از صحبت شما قدردانی می کنم
که از این طرف به بهشت ​​آمده و از آن طرف خواهد آمد

گل بسیار عزیز است و صحبت کردن با او و حضور او در میان جمعیت را گرامی می دارد، زیرا او اینگونه وارد باغ شد و اینگونه خواهد رفت. یعنی مدت اقامت در پارک و تاخیر آن کوتاه است.

✦✦✦✦

آیه هشتم

انس شاعر شورایی، خواننده غزل و ترتیل است
گویی این گونه بوده و خواهد بود

ای خواننده و رامشگر مجلسی که اکنون در آن نشسته ایم محفل عشق و دوستی است پس شعر عاشقانه و آهنگ شاد بخوان. چند بار می گویید که شرایط فعلی این گونه است و در آینده نیز این گونه خواهد بود؟

✦✦✦✦

آیه نهم

حافظ به خاطر تو به وجود آمد
حرکتی که برای داعش نیست بدون مشکل پیش خواهد رفت

ای معشوق، حافظ به خاطر تو به این دنیا آمد، پس برای خداحافظی او پیش برو که به زودی به آن دنیا می رود.