غزل شماره ۱۳۰ حافظ: سحر بلبل حکایت با صبا کرد
متن غزل حافظ شماره 130
سحر بلبل به «صبا» گفت.
عشق روی گل با ما چه کرد؟
و از آن رنگ خون به دلم افتاد
باد باعث خارش من شد
غلام نازنین من
هر که بدون ریا کار نیک انجام دهد
من از دیگر خارجی ها نیستم
او من را با هر کاری که انجام می داد آشنا کرد
اگر به قدرت طمع داشتم، اشتباه بود
او مرا از دل ارادتم بیرون کرده است
باد صبح آرام باد
که درد شب خواب ها را درمان می کند
او یک ماسک گل و یک اسپری سنبل نقاشی کرد
جوانه را گره زد
هر جا که پروانه در افغانستان دوست دارد
تنم در باد وزید
خبر خوب می فروشند
حافظ از زهد توبه کرد
وفاداری از خواجه های شهر با من است
کمال دولت و دین توسط بوآلووا
معنی و تفسیر غزل الحافظ شماره 130
آیه اول
سحر بلبل به «صبا» گفت.
عشق روی گل با ما چه کرد؟
سپیده دم بلبل به باد سبا می گفت: ببین چه بلاهایی که سرخ رخ بر سر ما آورده است.
✦✦✦✦
بیت دوم
و از آن رنگ خون به دلم افتاد
آن بادهای گلشن باعث خارش من شد
به خاطر رنگ سرخ صورت گل دلم پر از خون شد و گل آن گلستان جز خار چیزی به من نداد.
✦✦✦✦
آیه سه
غلام نازنین من
هر که بدون ریا کار نیک انجام دهد
بنده آن دوست مهربانم که بدون ریا کار خیر کرد.
✦✦✦✦
آیه چهار
من از دیگر خارجی ها نیستم
او من را با هر کاری که انجام می داد آشنا کرد
من دیگر از غریبه ها گله و شکایت نمی کنم، زیرا هر اتفاقی که برایم افتاده را آن دوست آشنا برایم آورده است.
✦✦✦✦
آیه پنج
اگر به قدرت طمع داشتم، اشتباه بود
او مرا از دل ارادتم بیرون کرده است
اگر انتظار داشتم که پادشاه چیزی به من بدهد اشتباه بود و اگر از معشوق وفاداری خواستم با من ظلم کرد.
✦✦✦✦
آیه شش
باد صبح آرام باد
که درد شب نشینان را درمان می کرد
نسیم صبحگاهی که درد و غم شب را التیام بخشید شاد و لذت بخش باد.
✦✦✦✦
بیت هفتم
او یک ماسک گل و یک اسپری سنبل نقاشی کرد
جوانه را گره زد
(در ادامه بیت قبل نسیم سحری) پرده گل سرخ را برداشت و سنبل را باز کرد و گره غنچه را باز کرد. قبا لباسی است که از جلو باز است و به جای دکمه با کمربند بسته می شود. باز شدن گره جوانه نشان دهنده گلدهی آن است.
✦✦✦✦
آیه هشتم
هر جا که پروانه در افغانستان دوست دارد
تنم در باد وزید
بلبل عاشق است و از هر طرف باغ می نالد و در این میان باد صبا با گل ها بازی می کند.
✦✦✦✦
آیه نهم
خبر خوب می فروشند
حافظ از زهد توبه کرد
این مژده را بگیر و به کوی میکدی قول بده که حافظ از زهد ریاکارانه توبه کند. یعنی حالا که زهدش را رها کرده بود به بار رفت.
✦✦✦✦
آیه ده
وفاداری از خواجه های شهر با من است
کمال الدوله و دین بوالوا
از شیوخ شهر جز کمال الدوله و الدین ابوالوفا هیچکس به من وفادار نبود.