ساخت درمانگر هوشمند کودکان اتیسمی و مبتلایان سکته مغزی توسط محققان ایرانی
گروه دانش و فناوری – نیما شایان: محققان ایرانی یک دستگاه توانبخشی با ترکیب تمرین‌های مغزی و حرکتی طراحی کردند که می‌تواند به بهبود قابلیت‌های شناختی و فیزیکی افراد از جمله بیماران مبتلا به سکته مغزی یا اتیسم کمک کند.
این سیستم هوشمند با استفاده از کاردرمانی حرکتی در کنار تمرینات شناختی، می‌تواند به توانمندسازی بیماران از جمله بیماران دچار سکته مغزی و همچنین مبتلایان آلزایمر کمک کند.
دکتر هادی مرادی، استاد دانشکده مهندسی برق و کامپیوتر دانشگاه تهران که حوزه پژوهش او در زمینه بازی‌های شناختی-آموزشی، اسباب‌بازی‌های هوشمند و سیستم‌های هوشمند است و کسب مقام قهرمانی در مسابقات روبوکاپ ژاپن را در کارنامه علمی خود دارد، سرپرست تیم تحقیقاتی طراح و سازنده این دستگاه توانبخشی شناختی و فیزیکی است.
او درباره دستگاه توانبخشی جدید طراحی و ساخته‌شده توسط محققان دانشگاه تهران می‌گوید: «این دستگاه یک سیستم هوشمند مبتنی بر فناوری است که به منظور بهبود و ارتقای عملکرد مغزی استفاده می‌شود. این سیستم تمرینی متشکل از بازی‌های شناختی – حرکتی است که می‌تواند در بعد سلامت مغزی و جسمانی استفاده شود و به کاربران کمک می‌کند تا با تمرینات شناختی-حرکتی، به بهبود و ارتقای عملکرد مغزی مراجعین خود دست یابند.»
این محقق بین‌المللی، استفاده توامان «کاردرمانی حرکتی» و «تمرین‌های شناختی» به منظور توانبخشی همزمان حرکتی و شناختی را مزیت این سیستم دانست و گفت: «این سیستم توانبخشی شناختی – حرکتی بر مبنای هشت تمرین طراحی شده است که استفاده‌کننده با برنامه هوشمند شخصی‌سازی شده و با محرک‌هایی که در پی روشن و خاموش شدن چراغ‌های رنگی ایجاد می‌شود، باید به محرک‌ها پاسخ دهد.»
بر طبق این گزارش، هدف از برخی تمرین‌ها، ارتقای سرعت پردازش اطلاعات و توجه و تمرکز در استفاده‌کننده از سیستم است که با تمرین پاسخ سریع به محرک‌های محیطی محقق می‌شود. استفاده‌کنندگان این سیستم در کار با این دستگاه ساخته‌شده توسط محققان ایرانی، شکل پیشرفته‌ای از تمرین سرعت عکس‌العمل را به منظور تقویت توجه پایدار و توجه انتخابی تجربه می‌کنند.
تمرین‌های مبتنی بر تشخیص محرک‌ها و پاسخگویی به آنها، در تقویت خودکنترلی و توجه انتخابی و همچنین توانمندسازی حافظه کاری، توجه افتراقی و توجه پایدار موثر است و همزمان چندین مولفه مهم شناختی را تقویت و ارزیابی می‌کند.
دکتر هادی مرادی، سرپرست تیم تحقیقاتی طراح و سازنده این دستگاه توانبخشی شناختی و فیزیکی، در تشریح نوآوری این دستگاه نسبت به نمونه‌های خارجی، به استفاده از تمرینات مختلف و اضافه‌تر در این دستگاه نسبت به نمونه‌های خارجی اشاره کرد و از بکار بردن هوش مصنوعی برای غربالگری و شخصی‌سازی سیستم نام برد و افزود: روش هوشمندسازی این سیستم به‌گونه‌ای است تا اطلاعات جمع‌آوری‌شده بتواند باعث شخصی‌سازی تمرینات برای استفاده‌کننده یا کاربر باشد.
بیشتر بخوانید:
- حرکت به سمت ساخت قلب و کلیه مصنوعی در ایران آغاز شد
این سیستم با موفقیت بر روی بیماری‌ها و نیازهای مختلف افراد نظیر سالمندان و کودکان دچار نقص توجه و همچنین کودکان مبتلا به اتیسم تست شده است.
استاد دانشگاه تهران همچنین در پاسخ به اینکه ساخت آزمایشگاهی هر دستگاه چه میزان سرمایه نیاز دارد، گفت: نیازمند سرمایه‌ای در حدود سه میلیارد تومان هستیم تا بتوانیم میزان تولید را به اندازه‌ای برسانیم که بشود قیمت‌ها را کاهش داد.
او با تاکید بر اینکه با همراهی تیم تحقیقاتی، در مسیر تجاری‌سازی این دستگاه توانبخشی شناختی و فیزیکی قرار داریم و این موضوع در قالب یک شرکت دانش‌بنیان در دانشگاه تهران محقق می‌شود؛ درباره ثبت اختراع این ایده و طرح نیز گفت: در حال حاضر در حال ثبت اختراع داخلی هستیم و در آینده، ثبت اختراع خارجی هم خواهیم کرد.
