غزل شماره ۴۸۹ حافظ: ای در رخ تو پیدا انوار پادشاهی
معنا و تفسیر غزل الحافظ شماره ۴۸۹
آیه اول
در چهره تو چراغ های پادشاهی را می یابم
صد حکمت الهی نهفته در افکارت
آه، نور ملکوت در چهره تو آشکار است و بسیاری از فلسفه ها در الهیات در ذهن تو نهفته است.
✦✦✦✦
بیت دوم
نعمت خدا بر پول و دین بسیار است
صد چشمه آب حیوانی از قطره سیاهی
درود بر قلم تو که از چکیده ای سیاه صدها چشمه آب حیات را بر کشور و میدان شریعت جاری ساخت.
✦✦✦✦
آیه سه
نور اسم اعظم بر اهریمن نتابد
مال شماست و هر چه بخواهید می توانید نتیجه بگیرید
نور نام اعظم و مهربان خدا توسط شیطان قابل استفاده نیست. ملکوت و مهر از آن شماست.
✦✦✦✦
آیه چهار
چه کسی در حکمت سلیمان شک کرد؟
مرغ ها و ماهی ها به خرد و دانش او خندیدند
و هر کس در حکمت و علم حضرت سلیمان شک کند، حتی پرندگان و آبزیان، یعنی سفیهان، به فهم و علم او می خندند، نه از عقلا.
✦✦✦✦
آیه پنج
و باز هم هر از چند گاهی کلاه سر می گذارد
جوجه های قاف آداب سلطنت را می شناسند
با اینکه باز شکاری گاهی کلاه شاهی بر سر می گذارد، اما مرغ های سیمرغ، عنقص و جبل قاف راه شاهانه را می دانند.
✦✦✦✦
آیه شش
تیغه ای که برکتش آسمان را سیراب می کند
فقط دنیا بدون ارتش اتفاق می افتد
آن شمشیری که تیغش از فیض بهشتی تیز شود، دنیا را به تنهایی و بدون طلب بخشش از سربازان خواهد گرفت.
✦✦✦✦
بیت هفتم
کولک در شأن دوستان خوب بنویسد
جانوزی افسون عمر کاهی حرز
چقدر قلم شما در نوشتن دعاهای بلند مدت برای دوستان و طلسم های کوتاه مدت برای دشمنان خوب است.
✦✦✦✦
آیه هشتم
ای عنصر تو را کیمیا شرف آفریده است
دولت شما از نابودی در امان است
آخه ماهیت وجودت مرکب از اکسیر عزت و عظمت است و نظام حکومتی تو از آفت فساد در امان است.
✦✦✦✦
آیه نهم
خادم از چشمه خرابه آب می آورد
برای شستن لباس از عجب خنجهی
ای بندگان از چشمه های خرابه و مسافرخانه ها شراب بیاورید تا پلیدی غرور و غرور را از جامه زهد بشوییم.
✦✦✦✦
آیه ده
تا پادشاهان زنده اند جام من خالی است
و اکنون از سرور پرونده و از سردفتر گواهی
ای شاه مدتهاست که جام من خالی است و مسئول اجرای احکام شرعی بر این ادعا شهادت خواهد داد.
✦✦✦✦
آیه یازده
اگر پرتو تیغه شما روی معدن بیفتد
به یاقوت رنگ نی بدهید
اگر نور شمشیر شما بر معادن سنگ های قیمتی بیفتد، صورت قرمز یاقوت شما از ترس زرد می شود.
✦✦✦✦
آیه دوازده
می دانم که دلت از عجز و ناتوانی کسانی که می خوابند می بخشد
و اگر در مورد عطر صبحگاهی بپرسید
مطمئنم اگر از نسیم سحری در مورد شرایط خدمتگزاران بپرسید، برای تاسف بیدار ماندن ها متاسف می شوید.
✦✦✦✦
آیه سیزدهم
جایی که صاعقه طغیان بر آدم زد
ادعای بی گناهی چگونه می تواند ما را زیبا کند؟
از آنجایی که صاعقه گناه به آدم برگزیده و پاک آسیب رساند، چگونه می توانیم ادعای بی گناهی کنیم؟
✦✦✦✦
آیه چهاردهم
حافظ چو ملک گاه نام او را می آورد
رنجش، خوشبختانه باز هم عذرخواهی می کنم
ای حافظ، اگر پادشاه گاه به یاد تو افتاد، از بدشانسی خود گلایه مکن و با گذشت به سوی او بازگرد.
منبع: شرح الجلالی بر حافظ با شرح و تلخیص.
