غزل شماره ۴۷۷ حافظ: دو یار زیرک و از باده کهن دومنی
معنا و تفسیر غزل شماره ۴۷۷ حافظ
آیه اول
دو دوست باهوش و قدیمی
گوشه سرگرمی، کتاب و چمن
با دو دوست باهوش و خردمند، دو شراب کهنه، ذهنی آرام، کتاب شعر و در کنار زمینی سرسبز… ادامه در بیت بعدی
✦✦✦✦
بیت دوم
این مقام را برای دنیا و آخرت نمی دهم
اگرچه در PM هر انجمن قرار دارد
من چنین وضعیتی را در دنیا و آخرت معامله نمی کنم، حتی اگر گروهی پشت سرم به من تهمت بزنند.
✦✦✦✦
آیه سه
که گوشه قناعت را به گنج دنیا می دهد
یوسف المصری با نازلترین قیمت فروخته شد
هر کس به خاطر قدرت و ثروت دنیوی عنصر شادی و آرامش خاطر خود را از دست بدهد، مانند این است که یوسف مصری را به بهایی ناچیز فروخته است.
✦✦✦✦
آیه چهار
اجازه دهید رونق این گیاه کاهش نیابد
تو مثل من زاهد هستی یا مثل من
خوشحال باشیم که این کارگاه را انجام می دهید، مثل شما زهد، نفاق یا گناه مثل من، صفای دل رونق و مردمی پیدا نمی کند.
✦✦✦✦
آیه پنج
به دلیل طوفان حوادث نمی توانید ببینید
در این چمن چه سفالی باشد چه چربی
در نتیجه طوفان ناشی از حوادث ناگوار، نمی توان باور کرد که قبلاً گل های قرمز یا یاس در این باغ گل وجود داشته است.
✦✦✦✦
آیه شش
الگوی نامرئی را در آینه فنجان ببینید
چه کسی چنین شگفتی های زمان را به خاطر نمی آورد
در لیوان شراب که مانند یک آینه است، دست قدرت را ببین که با چشم درونی دیده نمی شود، که هیچ کس تا به حال چنین زمان شگفت انگیزی را به یاد نیاورده است.
✦✦✦✦
بیت هفتم
از این سموم که به باغ منتقل شد
در کمال تعجب بوی گل می دهد و رنگی ندارد
با وجود چنین باد سوزان مرگباری که در باغ میپیچد، جای تعجب است که عطر گلها و رنگ ناستوریها هنوز وجود دارد.
✦✦✦✦
آیه هشتم
پس صبر کن ای دلی که حق را رها نمی کند
این جواهر گرانبها در دست الحرمانی است
دل سعی کن صبور باش که خداوند چنین انگشتر گرانبهایی را به دست شیطان خبیث نمی گذارد. در اشاره به داستان حضرت سلیمان، شیطان انگشتر او را چند روز ربود و با آن حکومت کرد.
✦✦✦✦
آیه نهم
حال و هوای ضر تحت تأثیر این بلا قرار گرفت
اندیشه حکیمانه و نظر برهمنی کجاست؟
ای حافظ حال و هوای روزگار از این مصیبت تباه شده کجاست اندیشه و اراده عالم به چاره اندیشی؟
منبع: شرح الجلالی بر حافظ با شرح و تلخیص.