غزل شماره ۴۰۸ حافظ: ای آفتاب آینه دار جمال تو
معنا و تفسیر غزل شماره ۴۰۸ حافظ
آیه اول
ای خورشید آیینه زیبایی تو
مشک سیاه عمه تو
آه، آفتاب غلام، آینه ای پیش روی تو گرفته و مشک سیاه خال تو را در شومینه می چرخاند و اسپند را دود می کند.
✦✦✦✦
بیت دوم
من بشقاب سرای را دیده ام، اما چه فایده ای دارد؟
قابیل شایسته خیال تو نیست
در حیاط خانه چشمانم را با اشک شستم، اما چه فایده که این گوشه شایسته دریافت خیال و تصویر ذهنی شما نیست.
✦✦✦✦
آیه سه
در اوج لطف و عنایت ملک حسن
پروردگارا تا روز قیامت عقب نشینی مکن
ای خورشید زیبایی و ظرافت، تو در بالاترین مراتب زیبایی و ظرافت هستی. از خدا می خواهم که تا قیامت عقب نشینی نکنی.
✦✦✦✦
آیه چهار
این سرگرم کننده تر از بازی در صورت شما است
توگرانوویس ابروی مشکین نمونه شماست
دوان آوارنچ، خوشنویس و هنرمند آرایش، که انحنای ابروهای مشکی شما را ترسیم کرده است، پس از آن هرگز تصویر بهتری از چهره شما ایجاد نکرده است.
✦✦✦✦
آیه پنج
تو چین چطوری ای پرستو بیچاره؟
گفت: صبح بخیر، رزومه شما را فاش کردم.
ای دل بیچاره در خم و شکستگی زلفاش چه می کنی؟ چون باد صبا به تو گفت که تو گیج و سرگردانی.
✦✦✦✦
آیه شش
عطر گلها در آرامش بلند شد
ای بهار نو ما، اقبال تو باد
در آغاز بهار، بوی گل را استشمام کردیم، ای چهره ی فرخنده ات، بهار نو ما با ما آشتی کرد.
✦✦✦✦
بیت هفتم
تا زمانی که آسمان در گوشمان زنگ بزند
ابروی عشوه گر مانند هلال ماه
کجاست آن ژست مهربانانه و بیان ابروی هلالی تو که با دیدن آسمان با حلقه ماه در گوش، حلقه گوش ما شود.
✦✦✦✦
آیه هشتم
برای شما آرزوی موفقیت دارم
مجدا-ای-ای-وصال
مژده عید الوصل کی به شما می رسد؟ به فالگیرها سلام می کنم.
✦✦✦✦
آیه نهم
این نقطه سیاه از مدار نور آمده است
یک عکس در باغ بینایی خاله شما وجود دارد
این مردمک که به یک نقطه سیاه مدور تبدیل می شود، در واقع تصویر خال روی صورت شما در باغ بینایی است.
✦✦✦✦
آیه ده
در مقابل شاه چه کنم؟
نیاز یا کسالت خود را شرح دهید
قبل از خواجه توران شاه وزیر از کدام یک از ظلم هایی که در حق من شده شکایت کنم؟
✦✦✦✦
آیه یازده
حافظ با این چوبه دار در رأس انقلابیون ایستاد
سودا کجمپس جای شما نیست
ای حافظ سر خیلی ها در این چوبه دار آویخته شده است. باور اشتباه در سر رهبر که این زمین، زمین بازی شما نیست.
منبع: شرح الجلالی بر حافظ با شرح و تلخیص.
