غزل شماره ۲۴۶ حافظ: عید است و آخر گل و یاران در انتظار
معنی و تفسیر غزل شماره 246 حافظ
آیه اول
عید است و پایان گل و انتظار دوستان
ساقی به شاه نگاه می کند و ماه و می آورد
عید فطر و پایان بهار است و اصحاب گرد هم می آیند و به دنبال ماه نو می گردند، شاه ماه نو را روشن کرد و شراب آورد.
این غزل به احتمال زیاد در مدح شاه شجاع نوشته شده و حافظ تا پایان غزل چندین بار از آن یاد کرده است.
✦✦✦✦
بیت دوم
در روزهای دره مرغابی بسیار غمگین بودم
با تلاش روزه دار کاری انجام دهید
دلم از فصل بهار غمگین بود اما دوستان و مخالفان پاک که یک ماه روزه گرفته بودند همت کردند و مجلس مجللی راه انداختند.
✦✦✦✦
آیه سه
دل در دنیا بسته است و مستانه می پرسد
از فیض جم و داستان جمشد کامگر
به دنیا وابسته نشوید و زمان خوشبختی را از دست ندهید. وقتی مست شدی داستان جمشید را تعریف کن و از لذت یک جام شراب یا یک فنجان دیدن دنیا از او بپرس.
✦✦✦✦
آیه چهار
کاری جز انتقاد از شراب ندارم
من هم برای کاریزمای ساقی دعا خواهم کرد
من غیر از پول چیزی ندارم شراب کجاست که آن را بنوشم و این جان را فدای پای شیرین ساقی کنم؟
✦✦✦✦
آیه پنج
دولت خرم و خسروی کریم مبارک باد
پروردگارا زخمهای زمان را شفا بده
دولت، حکومت نیکو است و شاه خسروی شریف. خداوند او را از چشم بد زمان حفظ کند.
✦✦✦✦
آیه شش
او دوست دارد به شعر من زیبایی بدهد
ست فنجانت را در شاهفر به من بده
(سخنرانی با شاه) با شعر من شراب بنوش که جام شراب نگین تو زینت دیگری بر مروارید ملکوتی شعر من می افزاید.
✦✦✦✦
بیت هفتم
اگر بمیرد ضرر سحری صبح چقدر است؟
با یکی از دوستان طالبان افطار می کنند
اگر شراب صبح را از دست داده ایم، دیر نشده است، هنوز وقت برای نوشیدن شراب صبح است. کسانی که می خواهند معروف شوند با شراب افطار می کنند.
✦✦✦✦
آیه هشتم
جایی که حجاب بخشش سخاوتمندانه تو را می پوشاند
دل ما را ببخش که پول کم است
از آنجا که گذشت شما مستلزم بخشش کوتاهی های ماست، لطفاً طلای بی کیفیت ما را به ما بسپارید، سکه بی کیفیت. قلب هم به قلب و هم به سکه تقلبی اشاره دارد.
✦✦✦✦
آیه نهم
می ترسم روزی که عنان در مقابل عنان قرار بگیرد
تسبیح شیخ و خرقه مستی
می ترسم در روز قیامت و قیامت بین لباس پیر زاهد و لباس مستی فرقی نباشد، پس آنها را مساوی بدانند.
✦✦✦✦
آیه ده
حافظ شو رفت و روزه و گل هم رفت
مجبور شدم مشروب بخورم چون دلم برای کار تنگ شده بود
ای حافظ چون ماه روزه سپری شد و فصل شکوفه ها گذشت پس وقتش تمام شد باید شراب بنوشی.
منبع: شرح الجلالی بر حافظ با شرح و تلخیص.
