بزرگ ترین عملیات هوایی ایران چگونه انجام شد؟ | پرواز همزمان ۱۴۰ جنگنده ایرانی به سمت عراق

به گزارش همشهری آنلاین، صبح روز سه‌شنبه اول مهر ۱۳۵۹ دومین روز جنگ تحمیلی حکومت بعثی عراق علیه جمهوری اسلامی ایران در حالی آغاز شد که نیروهای هوای ارتش جمهوری اسلامی ایران آماده بزرگ‌ترین عملیات هوایی در تاریخ این نیرو بود. این عملیات در پی حمله روز قبل (۳۱ شهریور ۵۹) جنگنده های عراقی به فرودگاه های تهران و چند شهر دیگر ایران صورت می گرفت که صدام رسما جنگ علیه جمهوری اسلامی ایران را شروع کرده بود.

عملیات گسترده جنگنده‌های ایرانی در روز اول مهر با ابلاغ رمز «کمان ۹۹» شروع شد و هواپیماهای شکاری و بمب‌افکن نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران از تعداد ۷ پایگاه هوایی در تهران، تبریز، دزفول، بوشهر، همدان، شیراز و اصفهان به پرواز درآمدند. هر گروه از هواپیماها با سوخت‌گیری در هوا، وارد آسمان عراق شدند. در این عملیات، ۲۰۰ هواپیمای جنگی ایرانی حضور داشتند، که ۱۴۰ فروند از آنها از مرز عبور کردند و اهداف نظامی، فرودگاه‌ها و آشیانه‌های نظامی متعلق به ارتش عراق را مورد هدف قرار دادند و ۶۰ فروند دیگر هم کار پشتیبانی را در این عملیات هوایی، انجام می‌دادند.

در عملیات کمان ۹۹، تمامی اهداف از پیش تعیین شده در خاک عراق از جمله، پایگاه‌های هوایی الرشید بغداد، کوت در استان العماره، موصل در استان نینوا، ناصریه در استان ذیقار، شعیبه در استان بصره، پایگاه هوایی کرکوک در استان کرکوک، پایگاه‌های هوایی حبانیه شامل دو پایگاه تموز و هضبه در غرب بغداد، پایگاه هوایی ام‌القصر، فرودگاه بین‌المللی بغداد و فرودگاه المثنی، توسط بمب‌افکن‌های ایرانی بمباران شد. هر دو باند پروازی پایگاه کرکوک، پالایشگاه‌های نفت کرکوک و تأسیسات نفتی بصره، فرودگاه حبانیه شمالی، فرودگاه المثنی، پل‌های ارتباطی تنومه و بصره و چاه‌های نفت میدان باباگرگر و مخازن روزمینی نفت موصل و تأسیسات گازی میدان کرکوک، تنها قسمتی از خسارت‌های وارد به عراق بود.

با انجام این عملیات، نیروی هوایی عراق بیش از ۵۵ درصد از توان خود را از دست داد و تا مدت‌ها پایگاه‌های هوایی آنان قادر به استفاده از تمام یا بخشی از توان خود نبودند. پایگاه هوایی رشید به عنوان یکی از مهم‌ترین پایگاه‌های هوایی عراق، تا ۶۹ روز نتوانست عملیاتی شود.

در عملیات کمان۹۹ از جنگنده- بمب‌افکن‌های اف-۵ و اف-۴ برای بمباران مواضع، شکاری-رهگیر اف-۱۴ برای محافظت از هواپیماها، بوئینگ ۷۴۷ و بوئینگ ۷۰۷ برای سوخت‌رسانی و از سی-۱۳۰هرکولس برای جمع‌آوری اطلاعات الکترونیکی و مشخص کردن محل پایگاه‌های موشکی استفاده شد. کمان ۹۹، باعث برتری هوایی نیروهای مسلح ایران در ماه‌های آغازین جنگ شد. با توجه به حجم و گستردگی عملیات و تعداد هواپیماهای درگیر، این عملیات، یکی از گسترده‌ترین عملیات‌ها در تاریخ نبردهای هوایی است.