غزل شماره ۴۲۰ حافظ: ناگهان پرده برانداختهای یعنی چه
متن غزل شماره 420 حافظ
این که یکدفعه پرده را بالا زدی یعنی چه؟
ترک خانه مست یعنی چه؟
در دستان صبا لغزید و به فرمان رقیب گوش داد
منظورت چیه که اینجوری ساخته شدی؟
شاه و گدای خوبی شده ای
این بار عدم قدردانی یعنی چه؟
نه تو اول سرتو دادی
این که دوباره پای خود را رها کردید یعنی چه؟
کلام تو راز دهان و پشت سر است
این که با تیغ ما را زدی یعنی چه؟
همه مشغول نقش هستند
در پایان این که همه چیز را از دست دادید یعنی چه؟
چگونه خشم به دلت افتاد دوست من؟
منظور از خانه بدون مزد چیست؟
معنا و تفسیر غزل 420 الحافظ
آیه اول
این که یکدفعه پرده را بالا زدی یعنی چه؟
ترک خانه مست یعنی چه؟
این یعنی چه یا قصدت چیست که ناگهان نقاب را از روی صورتت برداشتی و در حالت مست و بی پروا از خانه بیرون دویدی؟
✦✦✦✦
بیت دوم
در دستان صبا لغزید و به فرمان رقیب گوش داد
منظورت چیه که اینجوری ساخته شدی؟
وقتی موهایت را به باد می دهی و به دستور شاکی گوش می دهی و در نتیجه با همه سازش می کنی، چه قصدی داری انجام دهی؟
✦✦✦✦
آیه سه
شاه و گدای خوبی شده ای
این بار عدم قدردانی یعنی چه؟
تو رهبر زیباروها هستی و فقرا به تو توجه کرده اند. این که برای مقام و منزلت خود ارزشی قائل نیستید یعنی چه؟
✦✦✦✦
آیه چهار
نه تو اول سرتو دادی
این که دوباره پای خود را رها کردید یعنی چه؟
آیا به این دلیل نیست که دست افتاده ام را گرفتی و از اول با کلاه گیس ات بلندش کردی، یعنی اجازه دادی با تو همنشینی کنم؟ یعنی چی منو انداختی و دوباره نادیده گرفتی؟
✦✦✦✦
آیه پنج
کلام تو راز دهان و پشت سر است
این که با تیغ ما را زدی یعنی چه؟
سخنانت راز دهان باریک و کمر بند نازک تو را آشکار ساخت. منظورت از کشیدن شمشیر روی ما چیست؟
✦✦✦✦
آیه شش
همه مشغول نقش هستند
در پایان این که همه چیز را از دست دادید یعنی چه؟
همه مشغول یکی از نقش های حساس شما هستند و شما در نهایت به همه آنها تقلب می کنید. این به چه معناست؟
✦✦✦✦
بیت هفتم
چگونه خشم به دلت افتاد دوست من؟
منظور از خانه بدون مزد چیست؟
ای حافظ که یاد معشوق در خانه کوچکت فرود آمد چرا یاد غریب را از این خانه پاک نکردی؟
منبع: شرح الجلالی بر حافظ با شرح و تلخیص.