غزل شماره ۲۳۸ حافظ: جهان بر ابروی عید از هلال وسمه کشید

معنا و تفسیر غزل شماره ۲۳۸ حافظ

آیه اول

دنیا از هلال ماه لبخندی بر پیشانی عید زد
هلال عید را باید روی ابروی دوست دید

دنیا مثل آرایشگری است که روی ابروهای عید می کشد و هلال عید را در آسمان می بیند، یعنی دیدن هلال عید. اما هلال واقعی عید را باید روی ابروی دوست دید.
او آن را گیاهی نامید که در برگ هایش ماده سبز مایل به آبی دارد. در گذشته برگ های آن را می جوشاندند و برای رنگ آمیزی ابرو استفاده می کردند.

✦✦✦✦

بیت دوم

پشت جنونم شکسته بود
قوس ابروی یارم چو فسمی باز شد

وقتی قوس ابروی دوستم جذابیتی را به خود جلب کرد، قد و قامتم مثل پشت هلال خم شد.

✦✦✦✦

آیه سه

نسیم صبح از لابه لای چمن ها گذشت؟
که صبح روی تنت بوی گل می داد

انگار نسیم خط تو (موهای دور صورتت) صبح از لابه لای علف ها گذشته است و صبح از بوی تو گل بر لباست پاره شده است. این به معنای پاره کردن گل ها و باز کردن آنها در صبح است.

✦✦✦✦

آیه چهار

نه چنگ بود، نه چنگ، نه چنگ، نه چنگ
گلهای وجودم به گلاب آغشته است و دیده نمی شود

هنوز چنگ و چنگ و فلوت و عطر مطبوع ظاهر نشده بود که خشت وجودم به گلاب و شراب آغشته شد.

✦✦✦✦

آیه پنج

بگذار بگویم چقدر دلم غمگین است
چون بدون تو فرصتی برای حرف زدن و گوش دادن ندارم

پیش من بیا تا به تو بگویم که چقدر دلم غمگین و ناراحت است، زیرا بدون تو حوصله حرف زدن یا گوش دادن را ندارم.

✦✦✦✦

آیه شش

من می خواهم آن را به قیمت تماس شما بخرم
آن جنس خوب متعهد هر چه را که ببیند می خرد

اگر بهای رسیدن به تو از دست دادن جان است، من مشتری هستم. زیرا متخصص به هر قیمتی محصول خوب را می خرد.

✦✦✦✦

بیت هفتم

چند ماه بود که شب تو را دیدم
لیلا به روشنی روز به سوی تو می چرخد

وقتی ماه نیمه شب و موی تو را دیدم، شب برایم مثل روز روشن مثل خورشید بود.

✦✦✦✦

آیه هشتم

جانم به لبم رسید و برنگشت
امید تمام شد، آرزو تمام نشد

جانم به لبم رسید اما از فصل یار به آنچه می خواستم نرسیدم. امیدم تمام شده اما آرزویم تمام نشده است.

✦✦✦✦

آیه نهم

حافظ چند کلمه از تو نوشت
آنها را به ترتیب بخوانید و به مرواریدها گوش دهید

حافظ چند کلمه از حسرت و شور چهره تو نوشت. حالا آن اشعار را بخوانید و مانند جواهرات گرانبها در گوش خود بگذارید.

شرح علاقه حافظ با تصرف و خلاصه.