غزل شماره ۲۳۷ حافظ: نفس برآمد و کام از تو بر نمیآید
متن غزل حافظ شماره 237
روح بلند می شود و کام شما را رها نمی کند
فاگان، شانس من هرگز بیدار نمی شود
صبا یه تیکه خاک انداخت تو چشمام
که آب جانم به حساب نمی آید
من طاقت قدت را ندارم
درخت به سلیقه من نمی خورد
به جز دلارهای دوستمان
هیچ راه دیگری کار نمی کند
زلف زندگی کرد و دید که خوب تربیت شده است
از آن توده عجیب خبری نیست
هزار سهم دعا
اما سود یک کارگر چیست؟
حکایت قلبی در نسیم صبح است
اما خوشبختانه امشب سحر نمی آید
در این رویا زمان زندگی به پایان رسیده و ادامه دارد
شما در نهایت با بینی سیاه نخواهید شد
همین بس که دل حافظ از همه محفوظ بود
من نمی توانم از دایره زلفت خارج شوم
معنا و تفسیر غزل الحافظ شماره ۲۳۷
آیه اول
روح بلند می شود و کام شما را رها نمی کند
فاگان، شانس من هرگز بیدار نمی شود
حافظ لیار می گوید: سن من به سرحد رسیده و به آنچه از تو می خواهم نرسیده ام. فریادی که برج خوابم را بیدار نمی کند.
✦✦✦✦
بیت دوم
صبا یه تیکه خاک انداخت تو چشمام
که آب جانم به حساب نمی آید
باد صبا خاک سر کوی یار را در چشمانم پاشید که آب حیات در چشمانم بی ارزش است.
✦✦✦✦
آیه سه
من طاقت قدت را ندارم
درخت به سلیقه من نمی خورد
تا تن زیبای تو را در آغوش بگیرم نهال آرزوی من به ثمر نمی رسد.
✦✦✦✦
آیه چهار
به جز دلارهای دوستمان
هیچ راه دیگری کار نمی کند
مگر اینکه بالاخره دوستم با چهره ای شاد کار مرا قبول کند وگرنه کار به هیچ وجه ادامه نمی یابد.
✦✦✦✦
آیه پنج
زلف زندگی کرد و دید که خوب تربیت شده است
از آن توده عجیب خبری نیست
دل سیاه من تو را شهر مناسب و خانه ای برای سکونت می پنداشت و از آن غریبه خبری نبود.
✦✦✦✦
آیه شش
هزار سهم دعا
اما سود یک کارگر چیست؟
هزار تیر دعا از کمان حق و اخلاص شلیک کرده ام، اما وقتی یک تیر به هدف استجابت نمی رسد و اثری ندارد چه فایده؟
✦✦✦✦
بیت هفتم
حکایت قلبی در نسیم صبح است
اما خوشبختانه امشب سحر نمی آید
در نسیم صبح آنقدر حرف دارم و آنقدر درد دل، اما متاسفم که از بدبختی من، امشب سحری نخواهد شد.
✦✦✦✦
آیه هشتم
در این رویا زمان زندگی به پایان رسیده و ادامه دارد
شما در نهایت با بینی سیاه نخواهید شد
عمر گرانبهای من در خیال موهای تو به پایان رسیده است، اما دسیسه ها و گرفتاری هایی که از موهای سیاه تو به من می رسد هنوز تمام نشده است.
✦✦✦✦
آیه نهم
همین بس که دل حافظ از همه محفوظ بود
خارج شدن از دایره ذلفات ممکن نیست
منبع: شرح الجلالی بر حافظ با شرح و تلخیص.