تبدیل بزرگ‌ترین کهکشان‌ها به کوتوله
ستاره‌شناسان یک جفت جت عظیم را رصد کرده‌اند که از یک سیاه‌چاله بسیار پرجرم در فاصله ۷.۵ میلیارد سال نوری از زمین رها می شود. طبق تحقیقات جدید، طول این ابرساختار ۲۳ میلیون سال نوری است که این جت‌های سیاه‌چاله را به بزرگ‌ترین جت‌های دیده‌شده تبدیل می‌کند.
همشهری آنلاین – یکتا فراهانی: سیاه‌چاله‌ها به‌عنوان زباله‌های کیهان در نظر گرفته می‌شوند و تقریباً هر چیزی را که به آنها نزدیک می‌شود می‌بلعند.
مارتین اوئی، محقق فوق دکترا در مؤسسه فناوری کالیفرنیا و نویسنده ارشد یک مطالعه جدید که این کشف را توصیف می‌کند، می‌گوید: اما کسری از مواد قبل از سقوط یک جسم به بیرون پرتاب می‌شود و یک جت در دو طرف سیاه‌چاله تشکیل می‌دهد. این یافته‌ها در هجدهم سپتامبر در مجله Nature منتشر شد.
غول اساطیری یونان
به گزارش سایت Science جت‌های سیاه‌چاله می‌توانند تابش و ذرات نزدیک به‌سرعت نور را شتاب دهند و باعث درخشش آنها در طول‌موج‌های قابل‌مشاهده برای تلسکوپ‌های رادیویی شوند. چنین درخششی توجه اخترشناسان را به خود جلب کرد. آنها در حال بررسی آسمان با استفاده از تلسکوپ رادیویی LOFAR اروپا یا تلسکوپ رادیویی با فرکانس پایین در سال ۲۰۱۸ بودند.
جت‌هایی که توان خروجی معادل تریلیون‌ها خورشید را دارند نیز به‌قدری عظیم هستند که محققان به نام یک غول اساطیری یونان به ابرساختار پورفیریون لقب داده‌اند.
این کشف باعث می‌شود اخترشناسان در درک خود از چگونگی پرجرم جت‌های سیاه‌چاله و همچنین تأثیر این ویژگی‌های غول‌پیکر بر محیط اطراف خود و ساختار جهان تجدیدنظر کنند.
بیشتر بخوانید :
رویت تصویر سیاه‌چاله در تلسکوپ افق رویداد
روبات‌ها این بشقاب غول پیکر را جارو می‌کنند | تعمیرات و نگهداری هوشمند بزرگ‌ترین تلسکوپ رادیویی جهان
جست‌وجوی وب کیهانی
طبق گزارش CNN در ابتدا، محققان با استفاده از LOFAR به دنبال چیز دیگری بودند؛ رشته‌های پرزرق‌وبرق شبکه کیهانی.
اوئی می‌گوید شبکه کیهانی ساختار بزرگ‌مقیاس جهان است؛ شبکه‌ای از ماده که تمام فضای بین کهکشان‌ها را فراگرفته است.
درحالی‌که این تیم به دنبال رصد شبکه کیهانی بودند، جت‌های بزرگی را کشف کردند که از کهکشان‌ها می‌آمدند و در مجموع نیز موفق به مشاهده ۱۰۰۰۰ جفت جت سیاه‌چاله جدید شدند.
اویی می‌گوید: زمانی که برای اولین‌بار جت‌های غول‌پیکر را پیدا کردیم، کاملاً شگفت‌زده شدیم. چون نمی‌دانستیم که تعداد آنها این‌قدر زیاد است.
آلسیونئوس؛ بزرگ‌ترین سیستم جت سیاه‌چاله تایید شده
به گزارش سایت Science قبل از مشاهدات LOFAR، سیستم‌های جت بزرگ نادر هستند و انتظار می‌رفت اندازه کوچک‌تری داشته باشند. قبل از مشاهده پورفیریون، بزرگ‌ترین سیستم جت سیاه‌چاله تایید شده آلسیونئوس بود.
همین تیم در سال ۲۰۲۲ آلسیونئوس را پیدا کرد که به نام یک غول افسانه‌ای یونانی نیز نام‌گذاری شده است. قطر کهکشان راه شیری ۱۰۰۰۰۰ سال نوری تخمین زده می‌شود. یک سال نوری نیز مسافتی است که نور در یک سال طی می‌کند، یعنی ۹.۴۶ تریلیون کیلومتر.
جت‌هایی بزرگ‌تر از پورفیریون
اویی گفت، اما نویسندگان مطالعه رویکرد گسترده‌تری داشتند و در نظر گرفتند که کهکشان راه شیری باید ۱۶۳۰۷۸ سال نوری وسعت داشته باشد تا بتواند تمام ستارگان و ماده نامرئی در کهکشان را در بر بگیرد.
بنابراین، آنها به این نتیجه رسیدند که پورفیریون معادل ۱۴۰ قطر راه شیری است. اکنون، نویسندگان می‌گویند که با پیشرفت فناوری تلسکوپ رادیویی، می‌توان جت‌هایی بزرگ‌تر از پورفیریون را پیدا کرد.
ردیابی منشا کهکشانی
برای کشف جزئیات بیشتر در مورد منشأ جت‌ها، تیم رصدهای بعدی را با استفاده از تلسکوپ رادیویی غول‌پیکر متروویو در هند و رصدخانه دبلیو ام کک در هاوایی انجام داد. مشاهدات به کهکشانی دوردست اشاره داشت که ۱۰ برابر بزرگ‌تر از کهکشان راه شیری است.
داده‌های جمع‌آوری‌شده توسط رصدخانه Keck نیز نشان داد که ساختارها از یک سیاه‌چاله فعال باحالت تابشی به‌جای آن نوعی که جت‌های بزرگ‌تری تولید می‌کند، به وجود آمده‌اند و این موضوع محققان را شگفت‌زده کرد.
با فعال‌شدن سیاه‌چاله‌های پرجرم، نیروی گرانشی آنها مواد اطراف را گرم می‌کند که انرژی را به شکل تابش یا جت آزاد می‌کند.
سیاه‌چاله‌ها در کیهان مجاور
به گفته محققان، سیاه‌چاله‌های حالت تابشی در جهان دور شایع‌تر هستند، درحالی‌که سیاه‌چاله‌های حالت جت در کیهان مجاور شایع‌تر هستند.
اوئی Oei می‌گوید: مطالعه‌ها نشان می‌دهد سیاه‌چاله‌های فعال در حالت تابشی ممکن است به‌اندازه سیاه‌چاله‌های فعال حالت جت در جهان مجاور قادر به تولید جت‌های غول‌پیکر باشند. ما در حال بررسی این موضوع هستیم که جت‌های غول‌پیکر ممکن است پدیده‌ای قدیمی باشند. اما اکنون می‌دانیم که آنها در بیشتر عمر کیهان وجود داشته‌اند.
تشخیص بیشتر این جت‌های غول‌پیکر دشوار است؛ بنابراین ما معتقدیم تعداد بیشتری از این غول‌ها در آنجا وجود دارند.
